ରାୟଗଡା ଜିଲ୍ଲା କାଶୀପୁର ବ୍ଲକ ଅନ୍ତର୍ଗତ ପୋଡାପାଡି ପଞ୍ଚାୟତ ବଡ ମାଟିକଣା ଠାରେ ଡ଼ଙ୍ଗାମୁଣ୍ଡି ଯାତ୍ରା ଉଦଯାପିତ ହେଇଯାଇଛି,ତେବେ ଲୋକକଥା ଅନୁଯାୟୀ ଏହି ଡଙ୍ଗାମୁଣ୍ଡି ପର୍ବର କାରଣ ହେଉଛି ୧୨୦ବର୍ଷ ପୂର୍ବରୁ ବନ୍ଯା ବାତ୍ଯାର କରାଳରୁପରେ ଦୁଇ ଭାଇଭଉଣି ଡଙ୍ଗାରେ ଭାସି ଆସି ବଡ଼ ମାଟିକଣା ଠାରେ ଅଟକିଯାଇଥିଲେ ଝଡ ସାନ୍ତପଡିବାପରେ ଉଭୟଙ୍କର ସେହିଠାରେ ହିଁ ମୃତ୍ଯୁ ହୋଇଥିଲା । ଘଟଣାର କିଛିଦିନ ପରେ ସେଠାକାର ଲୋକଙ୍କୁ ସ୍ୱପ୍ନାଦେଶ ହୋଇଥିଲା ପରେ ଲୋକେ ସଖାଳୁ ସେହି ଯାଗାରେ ଦେଖନ୍ତି ତ ଖାଲି ଜାଗାରେ ସଖାଳୁ ସଖାଳୁ ଡ଼ଙ୍ଗା ବାହାରୁଥିଲା ଓ ପୁଣି ଲୁଚି ଯାଉଥିଲା ଏବଂ ସେହି ଦିନରୁ ଏହାକୁଡ଼ଙ୍ଗା ମୁଣ୍ଡି ଯାତ୍ରା ନାମରେ ଆରମ୍ଭ କରଯାଇଥିଲା । ଏବେବି ଲୋକେ ଏହି ଯାତ୍ରାକୁ ରିତିନିତି ସହ ମହାଆଡମ୍ଭରରେ ପାଳନ କରନ୍ତି । ବିଶ୍ୱାସ ରହିଛି ଆଜିବି ଏହି ଡଙ୍ଗା ଦେଖାଦେଉଛି ଏବଂ ଲୁଚିଯାଉଛି । ଏହି ଡ଼ଙ୍ଗା ମୁଣ୍ଡି ରେ ଡ଼ଙ୍ଗା ଦେଖିବାକୁ ବହୁ ଦୁରଦୁରାନ୍ତରୁ ଲୋକଙ୍କ ସମାଗମ ହୋଇଥାଏ । ତେବେ ଗ୍ରାମବାସୀ ଓ ଭକ୍ତଙ୍କ କହିବାକଥା ଯଦି ସରକାର କିଛି ସାହାଯ୍ଯ ସୁବିଧା କରନ୍ତି ତେବେ ଏହି ଯାତ୍ରାଟି ଲୋକଲୋଚନକୁ ଆସି ପାରନ୍ତା ଏବଂ ଲୋକେ ଏହାର ସତ୍ଯାସତ୍ଯ ଯାଣିପାରନ୍ତେ ।