କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ହୋଇଥିବା ଜନଗଣନା ସଂପର୍କରେ ବଡ଼ ତଥ୍ୟ ସାମ୍ନାକୁ ଆସିଛି। ଆସନ୍ତା ବର୍ଷ ଠାରୁ ଦେଶରେ ଜନଗଣନା ଆରମ୍ଭ ହୋଇପାରେ ବୋଲି ସୂତ୍ରରୁ ପ୍ରକାଶ। ଆସନ୍ତା ବର୍ଷ ୨୦୨୫ ରୁ ୨୦୨୬ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜନଗଣନା ଚାଲିବ | କରୋନା ମହାମାରୀ ହେତୁ ୨୦୨୧ ମସିହାରେ ହେବାକୁ ଥିବା ଜନଗଣନାକୁ ସ୍ଥଗିତ ରଖିବାକୁ ପଡିଥିଲା।
ସୂତ୍ରରୁ ମିଳିଥିବା ସୂଚନା ଅନୁଯାୟୀ, ବର୍ତ୍ତମାନ ଜନଗଣନା ଚକ୍ର ମଧ୍ୟ ବଦଳିଯିବ | ଅଦ୍ୟାବଧି ଦଶନ୍ଧି ଆରମ୍ଭରେ ପ୍ରତି ଦଶ ବର୍ଷରେ ଜନଗଣନା ହୋଇଆସୁଥିଲା । ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ ଜନଗଣନା ୧୯୯୧,୨୦୦୧,୨୦୧୧ ଇତ୍ୟାଦିରେ ଆରମ୍ଭ ହେଉଥିଲା | ଅବଶ୍ୟ, ବର୍ତ୍ତମାନ ୨୦୨୫ ପରେ,ପରବର୍ତ୍ତୀ ଜନଗଣନା ୨୦୩୫,୨୦୪୫,୨୦୫୫ ଏହିପରି ହେବ |
ଜନଗଣନା ଶେଷ ହେବା ପରେ ଲୋକସଭା ଆସନର ପରିସୀମା ଆରମ୍ଭ ହେବ। ୨୦୨୮ ସୁଦ୍ଧା ପରିସୀମା ପ୍ରକ୍ରିୟା ସମାପ୍ତ ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ଅଛି | ବହୁ ବିରୋଧୀ ଦଳର ଜାତିସଂଘ ଜନଗଣନା ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଦାବି ରହିଛି, କିନ୍ତୁ ସରକାର ଏ ବାବଦରେ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇ ନାହାଁନ୍ତି।
ଜନଗଣନାରେ ସାଧାରଣତ ଧର୍ମ ଏବଂ ବର୍ଗ ପଚରାଯାଇଥାଏ | ଅନୁସୂଚିତ ଜାତି ଏବଂ ଜନଜାତିର ଗଣନା ସାମାନ୍ଯ ହୋଇଥାଏ | ଏହା ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଉଛି ଯେ ଏଥର ଲୋକଙ୍କୁ କେଉଁ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଅନୁଗାମୀ ବୋଲି ମଧ୍ୟ ପଚରାଯାଇପାରେ । ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, କର୍ଣ୍ଣାଟକରେ ସାଧାରଣ ବର୍ଗର ଲିଙ୍ଗାୟତମାନେ ନିଜକୁ ଏକ ପୃଥକ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରନ୍ତି |
ସେହିଭଳି,ଅନୁସୂଚିତ ଜାତି ମଧ୍ୟରେ ବାଲ୍ମୀକି,ରବିଦାସୀ, ଭଳି ଅଲଗା ଅଲଗା ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ଅଛନ୍ତି | ଏହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଧର୍ମ,ବର୍ଗ ସହିତ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଆଧାରରେ ଜନଗଣନା ଦାବି ଉପରେ ସରକାର ବିଚାର କରୁଛନ୍ତି।